Dieta Paleo znana inaczej jako dieta jaskiniowców została wykreowana przez Lerona Cordaina. Głównym założeniem tej diety jest żywienie w zgodzie z naturą i upodobnienie sposobu odżywiania do tego stosowanego przez człowieka pierwotnego. Wyklucza ona produkty, jakich w czasach prehistorycznych być nie mogło – m.in. żywność wysokoprzetworzoną, cukier, produkty mleczne, produkty zbożowe takie jak np. pieczywo, makarony, mąki oraz oleje rafinowane.
Produktami dozwolonymi w diecie są:
- warzywa,
- owoce,
- nasiona i orzechy,
- jajka,
- mięso,
- olej kokosowy i oliwa z oliwek.
Opracowana została nawet piramida żywieniowa dla diety Paleo – u jej podstawy, a więc spożywanymi w największej ilości, są produkty zwierzęce takie jak jaja i mięso, w części środkowej warzywa i owoce, a na szczycie źródła tłuszczów roślinnych takie jak oleje, pestki i nasiona.
Skąd pomysł na żywienie w stylu Paleo?
Twórcy uważają, że paleolit trwał dostatecznie długo, by człowiek przystosował się ewolucyjnie do tego sposobu odżywiania, natomiast okres neolitu nie był aby w pełni zaadaptować się do zaistniałych zmian. Wiele stron internetowych promuje sposób odżywiania paleo, ukazując go jako remedium na wiele chorób oraz sposób na redukcję masy ciała. W praktyce dieta ta obfituje w białko, tłuszcze nasycone pochodzenia zwierzęcego oraz sód. Może to stanowić znaczne obciążenie głównie dla nerek, a dodatkowo nasilać procesy miażdżycowe. Oolej kokosowy przedstawiany jest jako produkt zdrowy, wręcz o leczniczych właściwościach, a tak naprawdę, mimo pochodzenia roślinnego, zawiera głównie kwasy tłuszczowe nasycone, w tym kwas laurynowy i mirystynowy nasilające procesy miażdżycowe. Naukowcy prowadzili liczne badania na różnych grupach osób – zdrowych, z cukrzycą, z chorobami układu krążenia.
Czy dieta Paleo jest zdrowa? Co mówią o niej badania naukowe?
Poparcie dla diety paleo w badaniach naukowych dotyczyło kilku niewielkich publikacji. Teoretycznie nawet krótkotrwałe stosowanie diety paleo poprawia ciśnienie krwi, tolerancję glukozy, obniża wydzielanie insuliny oraz poprawia profil lipidowy bez ubytku masy ciała wśród zdrowych ochotników prowadzących siedzący tryb życia , natomiast u cukrzyków 3-miesięczne stosowanie poprawiło kontrolę glikemii.
W znacznej większości publikacji dieta Paleo jest odradzana. Możliwe efekty uboczne podczas jej stosowania to pogorszenie pracy mózgu, z tym funkcji pamięciowych, bóle głowy, zamglenie umysłu, osłabienie, drażliwość, zaparcia/biegunki, oddech ketogenny oraz obciążenie nerek prowadzące do ich niewydolności. W szczególności, kobiety miały o 5% większą częstotliwość występowania chorób układu krążenia (choroby serca) na każdy wzrost wskaźnika spożycia protein (przy jednoczesnym niskim spożyciu węglowodanów) o 10 punktów. Taki wynik oznacza o 62% większą częstotliwość występowania tych chorób u kobiet stosujących najbardziej wysokobiałkowe diety niskowęglowodanowe w porównaniu z tymi, które stosowały diety o niższej podaży białka.
Niezbilansowana dieta paleo powodowała niekorzystne zmiany w profilu lipidowym . Badania sugerują, że długotrwałe stosowanie diety wysokobiałkowej niskowęglowodanowej podwyższa śmiertelność ogólną oraz częstość występowania chorób układu krążenia.
Podsumowując:
- dieta Paleo opiera się na mięsie, jajkach, warzywach, owocach, nasionach, orzechach i olejach roślinnych
- dieta Paleo wyklucza żywność wysokoprzetworzoną, nabiał, produkty zbożowe i cukier
- jest to dieta wysokobiałkowa i wysokotłuszczowa z dużym ostatkiem tłuszczów nasyconych
- nie polecam takiego sposobu odżywiania ze względu na niepotrzebne obciążanie organizmu i liczne możliwe efekty uboczne